ردپای نئاندرتال‌ها در بدن ما

محققانی که روی سیستم ایمنی انسان‌های امروزی کار کرده‌اند، با واکنش‌های ایمنی مغایری بین اروپایی‌ها و آفریقایی‌ها مواجه شده‌اند. به نظر می‌آید، ارتباط و تولید نسل انسان‌های کهن با نئاندرتال‌ها را در ده‌ها هزار سال پیش باید مقصر بدانیم.بر این اساس، می‌توان توضیح داد که چرا آفریقایی‌ها، نسبت به اروپایی‌ها از سیستم ایمنی قوی‌تری بهره می‌برند و در عین حال، بیشتر در معرض عوارض بیماری‌های خودایمنی قرار دارند. لوئیس بارِیرو از دانشگاه مونترال کانادا می‌گوید: انتظار داشتم، تفاوت‌هایی در واکنش‌های ایمنی ببینم که طبعا از وجه اجدادی ناشی بشود، اما توقع نمی‌رفت چنین پاسخ قوی‌تری به ابتلا از سوی آفریقایی‌ها ببینم.

باریرو و گروه تحقیقاتی‌اش به بررسی نمونه خون ۱۷۵ آمریکایی پرداختند که حدودا نیمی از آنها اجداد آفریقایی و نیم دیگر اجداد اروپایی داشتند. گروه تحقیقاتی به جداسازی ماکروفاژ‌ها (سلول‌هایی ایمنی که پاتوژن‌ها یا عوامل بیماری‌زا را از بین می‌برند) پرداختند و آنها را با دو نوع باکتری، یعنی لیستِریا و سالمونلا مبتلا کردند. 24 ساعت بعد، نمونه‌ها را مقایسه کرده و متوجه شدند، ماکروفاژهای گروه آفریقایی، به مدد واکنش آماسی سریع‌تر، سه برابر زودتر مانع رشد باکتری شده‌اند. در مقابله با این باکتری‌های خاص، چنین خصیصه‌ای واقعا موثر ظاهر می‌شود، اما به گفته محققان، این خصلت معایب خود را هم دارد.

باریرو می‌گوید: سیستم ایمنی سیاهپوستان آمریکا پاسخی متفاوت دارد، اما نمی‌توان آن را کاملا برتر دانست، زیرا واکنش ایمنی قوی‌تر، عوارض خاص خود را دارد که آسیب‌پذیری بیشتر در برابر بیماری‌های آماسی خودایمن، مانند بیماری کرون(Crohn’s disease) یکی از آنهاست. محققان، علاوه بر ارزیابی شدت اثر ماکروفاژها در مقابله با پاتوژن‌ها، به بررسی فعالیت ژنی این سلول‌ها نیز پرداختند و متوجه وجود شواهدی شدند که نشان از ارتباط نمونه‌های اروپایی ـ و نه آفریقایی ـ با دی‌ان‌اِی نئاندرتال‌ها داشت. فرض گروه بر این است که پس از مهاجرت انسان‌های نخستین از آفریقا به اروپا در حدود ۱۰۰ هزار سال پیش، آنها با قاره‌ای تحت استعمار نئاندرتال‌ها روبه‌رو شده‌اند. بعید نیست، طی هزاران سال، رابطه این دو گونه، چیزی بیش از همزیستی بوده باشد. محققان معتقدند، تولیدمثل آنها با یکدیگر، از عوامل اصلی پیدایش رد دی‌ان‌اِی نئاندرتال‌ها در خون اروپایی‌هاست.