مختصری درباره DLS

ADSL بر پایه DSL طراحی شده بنابراین پیش از آن که به تعریف ADSL بپردازیم، مختصری از مفهوم DSL را بیان می‌کنیم:

DSL مخفف Digital subscriber line به معنای "خط اشتراک دیجیتال" بوده و یکی از تکنولوژی‌های انتقال اطلاعات با استفاده از خطوط تلفن محلی است که سرعت زیادی داشته و با جداسازی باند انتقال اطلاعات و باند انتقال صدای مربوط به تلفن (از طریق فرکانس‌هایشان) این امکان را به کاربران می‌دهد تا بدون نیاز به قطع کردن تلفن و فقط با استفاده از یک جداکننده یا اسپلیتر، به صورت همزمان هم اقدام به انتقال صوت کنند و هم داده آن هم با نرخ بالا (معمولاً در بستر اینترنت)

تکنولوژی ADSL چیست؟

ای دی اس ال (ADSL) مخفف عبارت Asymmetric digital subscriber line به معنای "خط اشتراک دیجیتال نامتقارن" بوده و یکی از زیر شاخه‌های تکنولوژی DSL است که در بند بالا توضیح داده شد. تکنولوژی ADSL نسبتاً جدید بوده و به کاربران اجازه می‌دهد که علاوه بر انتقال صوت از طریق خطوط تلفن، به انتقال داده آن هم با نرخ زیاد نیز دست یابند.

در ADSL برخلاف SDSL و سایر نوع‌های DSL، پهنای باند بیشتری در مسیر داون استریم نسبت به آپ استریم استفاده شده. یعنی سرعت دانلود در ADSL بیشتر از سرعت آپلود خواهد بود. این تفاوت برای کاربران عادی بسیار مناسب است زیرا در شرایط عادی، مقادیر داده‌های دانلود شده در مقایسه با آپلود، بسیار بیشتر است و به همین دلیل وجود سرعت دانلود بهتر نسبت به آپلود، یکی از برتری‌های ADSL پهن باند است.

نسل‌های مختلف ADSL (که در بند بعدی توضیح داده‌خواهد شد) امکان داشتن سرعت دانلودی بین ۸ تا ۲۴ مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلودی بین ۱ تا ۳.۳ مگابیت بر ثانیه را به کاربران می‌دهند. به این ترتیب کاربران می‌توانند با سرعت بالایی به اینترنت وصل شده و از آن استفاده کنند.

ADSL چگونه کار می‌کند؟

کابل‌های تلفن عادی از یک جفت سیم مسی تشکیل یافته. طبق آزمایش‌های مختلف انجام شده، مشخص شده که این کابل‌ها به راحتی می‌توانند از ۰ هرتز تا حدود ۲ مگاهرتز باند انتقال داده داشته باشند این درحالی است که فقط حدود ۴ کیلوهرتز برای انتقال صدا و صوت مربوط به خود تلفن کافی است.

محققان با سوار کردن داده‌ها بر روی فرکانس‌های بالاتر، به این نتیجه رسیدند که با استفاده از همین کابل‌ها می‌توان از ظرفیت بیشتر کابل‌های مسی بهره برد و به تبادل اطلاعات با سرعت زیاد پرداخت.

برای استفاده همزمان از صوت و انتقال داده‌ها، کل محدوده باید به سه باند انتقال صوت، ارسال داده و دریافت داده تقسیم شود. باند انتقال صوت که در همه خطوط تلفن حتی اگر ADSL نیز به کار گرفته نشود، وجود داشته و باعث ارتباط کاربران با مرکز تلفن می‌شود. بنابراین کافیست دو باند دیگر در فرکانس‌های بالاتر در نظر گرفت. یکی از این باندها آپ استریم نام داشته و برای انتقال داده‌ها از سمت کاربر به مرکز تلفن (و از آنجا به ارائه دهنده خدمات اینترنتی) استفاده می‌شود. باند دیگر با فرکانس بالاتر داون استریم نام داشته و برای انتقال داده‌ها از سمت ارائه دهنده خدمات اینترنتی (و از آنجا به مرکز تلفن) به کاربر استفاده می‌شود. باند مربوط به صوت با آپ استریم کمی فاصله دارد تا از نویزها و اختلالات جلوگیری شود.

برای نمونه، نوع اول ADSL با نام استاندارد Annex A (در بند بعدی توضیح داده شده) را در نظر بگیرید. در این استاندارد، از فرکانس ۰ تا ۴ کیلوهرتز برای انتقال صوت تحت عنوان PSTN، از فرکانس ۲۵.۸۷۵ تا ۱۳۷.۸۲۵ کیلوهرتز برای انتقال داده بصورت آپ استریم و از فرکانس ۱۳۸ تا ۱۱۰۴ کیلوهرتز برای دریافت داده بصورت داون استریم استفاده می‌شود. (اگر شرایط مهیا باشد، داون استریم تا ۲۲۰۸ کیلوهرتز هم قابل گسترش است) همانطور که در تصویر زیر نشان داده شده:

البته قابل ذکر است که به دلیل وجود نویز و اختلالات احتمالی، هم باند Upstream و هم Downstream به صورت کانال‌هایی تقسیم می‌شوند که دامنه هر یک از آن‌ها ۴.۳۱۲۵ کیلوهرتز است. در هنگام برقراری ارتباط با مرکز تلفن و ارائه دهنده خدمات اینترنتی، ابتدا مودم تک تک این کانال‌ها را بررسی می‌کند، اگر هر یک از آن‌ها مختل بود، در طول تبادل داده، از آن استفاده نخواهد کرد.

استانداردهای ADSL

همانطور که پیشتر گفته شد، آی دی اس ال خود دارای چندین استاندارد است که هر یک سرعت، پایداری و کانفیگ متفاوتی دارد. این استانداردها عبارت اند از:

باندی که ۶ نوع از استانداردهای رایج بالا برای تلفن، آپ استریم، داون استریم و داون استریم اضافی در شرایط بهینه تخصیص داده اند، در تصویر زیر قابل مشاهده است. قسمت‌های زرد رنگ به عنوان محافظ برای جلوگیری از تداخل داده و صدای تلفن عملکرده و هیچ داده‌ای در این باند منتقل نمی‌شود. همچنین در استانداردهایی که صدای تلفن نشان داده نشده، خط فقط برای انتقال داده استفاده می‌شود:

رابطه سرعت خط ADSL با فاصله

همانطور که می‌دانید، هرچقدر که از مرکز ارائه دهنده خدمات اینترنتی و یا شعبه‌های آن دور باشیم، چون طول کابل استفاده شده بیشتر خواهد شد، در نتیجه سرعت نیز افت پیدا خواهد کرد. در تصویر زیر مشخص شده است که این افت سرعت با دو معیار افقی فاصله و عمودی نرخ داون استریم چه رابطه ای دارد:

مقایسه فاصله با سرعت ADSL
منبع تصویر: broadbandspeedchecker.co.uk