دوستی‌ها و ارتباطاتِ پیش از ازدواج در میان برخی از جوانان و نوجوانان از معضلات و ناهنجاری هایی به شمار می‌رود که به اعتقاد کارشناسان،زمینه ساز و مسبب بروز برخی لغزش‌ها و انحرافات اجتماعی است.

به گزارش بازار آذربایجان،دوستی‌ها و ارتباطات دختر و پسران جوان و نوجوان پیش از حصول امر ازدواج،از نمونه پدیده‌های مخرب اجتماعی است که می‌تواند زندگی را به سمت تلخکامی و شکست و انسداد سوق دهد.

ارتباطاتی که بعضا بصورت پنهانی،مخفیانه و دور از چشم و نظارت والدین و بزرگتر‌ها شکل می‌گیرد و در مواقعی متاسفانه سطح این ارتباطات به میزانی تشدید و تقویت می‌شود که به عرصه و بستری برای بروز برخی انحرافات اخلاقی و اجتماعی تبدیل می‌شود.

کارشناسان و صاحب نظران اجتماعی معتقدند،بیشترین آسیب در چنین ارتباطاتی متوجه دختران نوجوان و جوان می‌شود و با عنایت به روحیه لطیف‌تری که این طیف دارند،ضریب تحمیل شکست‌های روحی، روانی، عاطفی و بعضی سوء استفاده‌ها از آنها به مراتب شدیدتر از پسران جوان و نوجوان به نظر می‌رسد.

پروانه یار محمدی،جامعه شناسی و آسیب شناس مسائل اجتماعی،در تشریح و واکاوی عوامل موثر در شکل گیری دوستی‌های پیش از ازدواج عنوان کرد:برخی جوانان ونوجوانان مدعی هستند این ارتباطات و تعاملات به اصطلاح دوستانه و عاطفی به ازدواج و پیوند میان دو نوجوان یا جوان دختر و پسر منتهی خواهد شد،امری که سابقه و پیشینه بسیاری از حوادث و رخدادهای روحی و عاطفی گذشته ثابت کرده که هیچ تضمینی برای حصول این امر وجود ندارد و بعضا برخی از این ارتباطات در قالب و ظاهر ازدواج کلید می‌خورد اما با پایان نامیمون و شومی همراه می‌شود که گویی طرح مساله ازدواج بهانه و پوششی برای توجیه برخی رفتارهای پرخطر و نامتعارف بوده است.

وی افزود:از سوی دیگر هیچگونه ضمانتی برای موفقیت چنین پیوندهایی نیز وجود ندارد و کم نبوده اند ارتباطات اینچنینی که به ازدواج منتهی شده اند اما خاتمه آن با شکست، گسست، طلاق و مشکلات ریز و درشت خانوادگی همراه شده است.

جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی عنوان کرد:یکی از انگیزه‌ها و عوامل اصلی شکل گیری چنین دوستی هایی به برخی از ارتباطات نامتعارف و مساله دار باز می‌گردد و به واقع یکی از طرف‌های این ارتباط و گاه هر دو سوی این دوستی‌ها قربانی ساده اندیشی و برخی تمایلات می‌شوند.

وی افزود:عدم تامین نیازهای عاطفی جوانان و نوجوان از دیگر عوامل موثر در ظهور و بروز دوستی‌های پیش از ازدواج محسوب می‌شود و عمدتا خانواده ای که از لحاظ روحی و عاطفی،شرایط مطلوبی در آن حاکم و یا فراهم نیست،بیشتر از دیگر خانواده ها،درگیر چنین معضلاتی می‌شوند.

یار محمدی گفت:به واقع در صورتی که نیازهای عاطفی جوانان و نوجوان در خانواده به نحو شایسته ای تامین شود، جستجو برای نائل شدن به محبت در میان فرزندان چنین خانواده ای نیز از طریق دوستی‌های نامتعارف کمتر مشاهده می‌شود.

ازهجمه فرهنگی شبکه‌های ماهواره ای تا تنزل وکمرنگ شدن ارزشها

صدیقه نوبهار،روانشناس و کارشناس علوم رفتاری در تشریح عوامل موثر در شکل گیری دوستی‌های پیش از ازدواج گفت:اساسا تَقَیُد به چارچوب ها،ارزش‌ها و باید‌ها و نبایدهای فرهنگی،از مولفه‌ها و عناصر بسیار تعیین کننده و اثرگذار در کیفیت شکل گیری تعاملات، ارتباطات،رفتارها و کنش‌ها و واکنش‌های اجتماعی محسوب می‌شود.

وی افزود:در دورانی که به انفجار اطلاعاتی و رشد و گسترش شبکه‌های ارتباطی اعم از فضای مجازی،نرم افزار هایی همچون تلگرام، واتس آپ و...شهره است،طبیعتا بروز چنین آسیب‌های ارتباطی دور از ذهن نخواهد بود.

روانشناس و کارشناس علوم رفتاری گفت:البته این به معنای نادیده انگاشتن ثمرات و مزایای مطلوب و برجسته چنین فناوری‌ها و نرم افزارهایی نیست،اما عدم نفی مزایا و کارکرد این فناوری ها،نافی آسیب‌ها و مخاطرات آن نیز نمی‌باشد.

وی افزود:تردیدی وجود ندارد که این نرم افزارها از عوامل موثر در تشدید برخی از ناهنجاری‌های اجتماعی به شمار می‌رود و استقبال گسترده جوانان و نوجوانان  یا کاربران از آنها،بستر برخی لغزش‌های اجتماعی و فرهنگی را هموار ساخته است.

نوبهار گفت:برخی گمان می‌کنند اعمال محدودیت و محرومیت از سوی والدین و مهار و منع دسترسی جوانان و نوجوانان به این فناوری‌ها در کنترل برخی از آسیب‌های اجتماعی موثر است اما در واقع باید سواد رسانه ای و کسب مهارت‌ها و فنون ارتباطی تقویت شود تا با شناخت و علم به شرایط اجتماعی،جوانان و نوجوانان با اتکای به رویکردها و تصمیم گیری‌های  معقولانه از پای گذاشتن و گام برداشتن در مسیر پر سنگلاخ برخی از ارتباطات و تعاملات افسار گسیخته اجتناب کنند.

وی افزود:در این میان نباید از نقش تخریبی شبکه‌های ماهواره ای و فیلم‌ها و سریال هایی که به انحا و بهانه‌های گوناگون در این شبکه‌ها پخش می‌شود نیز به سادگی گذشت که به واقع تاثیرات مستقیم برخی از برنامه‌های به اصطلاح هنری این شبکه‌ها که درو اقع  واژه ای جز تولیدات ضد فرهنگی و ضد ارزشی نمی‌توان به آن اطلاق کرد در ظهور و بروز بسیاری از ناهنجاری‌های رفتاری،اجتماعی و فرهنگی تاثیرگذار و حتی تعیین کننده است.

 دوستی‌های پیش از ازدواج،تصور جذابیت یا احساس مردانه؟

کیومرث شرافتی،جامعه شناس وآسیب شناس مسائل اجتماعی با اشاره به تاثیرات مخرب ارتباطات و دوستی‌های پیش از ازدواج میان دختران و پسران عنوان کرد:نقش گروه‌های هم سن و سال و فشار اطرافیان در حلقه دوستان و آشنایان ، به جوانان و نوجوانان برای گام برداشتن در مسیر دوست یابی و ارتباط با جنس مخالف در بروز این پدیده بی تاثیر نیست.

وی افزود:تصور برخی از دختران نوجوان و جوان از ارتباط با پسران این است که با برقراری ارتباطات اینچنینی، حس جذابیت در آنها تامین می‌شود و این ذهنیت و تصور از منظر روحی و روانی و عاطفی برای آنها خوشایند است،آنچنان که پسران از برقراری چنین ارتباطاتی احساس مردانگی می‌کنند،غافل از اینکه در صورتی که بروز شکست و ابتر بودن چنین ارتباطاتی می‌تواند به تدریج آنچنان با ضربات و صدمات و تحمیل هزینه ای روحی، عاطفی و روانی همراه شود،که زندگی فرد را تا پایان عمر تحت الشعاع قرار دهد.

شرافتی عنوان کرد:بخش قابل توجهی از جوانان و نوجوانان علت اصلی چنین ارتباطاتی را به شناخت هر چه بیشتر از یکدیگر برای تصمیم گیری در جهت پیوند و ازدواجِ رسمی گره می‌زنند که متاسفانه به دلیل پنهانی بودن این روابط و عدم نظارت و الدین و بزرگترها،در بسیاری از مواقع این هدف و ذهنیت به حاشیه رانده می‌شود و اولویت‌ها بر سر مسائل دیگری استوار و متمرکز می‌شود.

وی افزود:یقینا هر آنچه شناخت جوانان و نوجوان داوطلب و متقاضی ازدواج از یکدیگر بیشتر شود،زمینه حصول موفقیت و پایداری و انسجام در زندگی مشترک تقویت خواهد شد،اما دستیابی یه  این امر،مستلزم در جریان قرار گرفتن والدین و بزرگان خانواده است و در فقدان برخی قید و بندها و چارچوب ها،حصول شکست و تحمیل ضربات روحی و عاطفی و ابتر ماندن ارتباطات مذکور امری غیر ممکن و دور از انتظار نخواهد بود و در چنین شرایطی این ارتباطات که از آن به عنوان فرصتی برای شناخت،آشنایی و آگاهی یاد می‌شود به تهدیدی بغرنج،مخرب و جدی مبدل می‌شود که ثمره ای جز شکست‌های ویران کننده در پی نخواهد داشت.